Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu

Sądecko – Spiskie pogranicze

historyczny trakt handlowy wiodący doliną rzeki Poprad

17 lipca

Ruiny zamku sądeckiego, Plac Kolegiacki , Rynek – Pokazy husarii, turniej rycerski, pokazy rzemiosła, inscenizacja nawiązująca do bitwy pod Grunwaldem.

W tym roku przypada 600 rocznica bitwy pod Grunwaldem, jednej z największych i najdonioślejszych potyczek militarnych średniowiecznej Europy.

ZAPOWIEDŹ

15 lipca 1410 r. na polach grunwaldzkich (między Lubawą a Olsztynkiem) z wojskami Zakonu Krzyżackiego starły się oddziały polskie, litewsko-ruskie i smoleńskie pod dowództwem króla Władysława Jagiełły.  W trwającej ponad sześć godzin, zakończonej przed zachodem słońca bitwie Krzyżacy ponieśli klęskę, która zapoczątkowała proces rozpadu państwa zakonnego. 17 lipca 2010r Grunwald będzie miejscem wielkiej inscenizacji historycznej zatytułowanej „Bitwa pod Grunwaldem”, opartej na niektórych faktach znanych z kronik i literatury. Na mniejszą skalę, w całym kraju odbywać się będą różnorakie imprezy upamiętniające wielką wiktorię nad Krzyżakami oraz wydarzenia i postacie historyczne z nią związane. Także Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu włącza się w obchody 600 rocznicy bitwy, realizując własne działania w ramach programu „Grunwald” Narodowego Centrum Kultury oraz projektu pn. Sądecko-Spiskie Pograniczne – historyczny trakt handlowy wiodący dolną rzeki Poprad.

Zaplanowane działania podzielono na pakiety tematyczne:

1. Inscenizacja planów bitwy pod Grunwaldem – ukazanie wydarzeń z wiosny 1410r. Według Jana Długosza (dzieło – Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae)  na sądeckim zamku ról Władysław Jagiełło spotkał się wówczas z wielkim księciem litewskim Witoldem w celu omówienia strategii rozwiązania kwestii Zakonu Krzyżackiego.

2. Etos rycerski na przykładzie Zawiszy Czarnego – inscenizacja i pokaz walk rycerskich w wykonaniu grup rekonstrukcyjnych z terenu historycznego Spisza i Polski. Zawisza Czarny znany był jako zwycięzca wielu turniejów, a jego czyny obrosły legendą na terenie państwa polskiego, podobnie jak w całej Europie. Jako zaufany króla Władysława Jagiełły występował w charakterze posła i dowódcy wojskowego. Okrył się sławą rycerską i wykazał odwagą na polu walki, uczestnicząc w niejednej wojnie.  W uznaniu zasług powierzono mu stanowisko starosty kruszwickiego, a później spiskiego. Stał się jednym z bohaterów narodowych, przede wszystkim symbolem odwagi, nadzwyczajnej słowności i lojalności. Oprócz turnieju odbędzie się prezentacja tańców z okresu średniowiecza. Będzie można poznać kroki, figury oraz ówczesne obyczaje i sposoby zachowania (ukłony, podawanie ręki, dworska etykieta), a także bogate stroje i kostiumy. Pokaz tańca, jak i towarzysząca jej prelekcja pozwoli na zaprezentowanie słuchaczom różnorodnych elementów z europejskiej kultury i historii.

3. Bogurodzica jako przykład pieśni rycerskiej – według przekazów Jana Długosza (dzieło Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae)pieśń ta została odśpiewana przez rycerzy przed bitwą. Bogurodzicę uznaje się za  jedną z najstarszych pieśni religijnych okresu średniowiecza. Jej autorstwo przypisuje się św. Wojciechowi lub franciszkaninowi ze Starego Sącza, ojcu Boguchwałowi. Za czas jej powstania przyjmuje się XIII lub początek XIV wieku, w XV wieku nabrała charakteru “pieśni rycerskiej”, nazwanej również przez Jana Długosza “pieśnią ojczystą”, gdyż pełniła rolę hymnu koronacyjnego dynastii Jagiellonów. Podczas inscenizacji pieśń zostanie wykonana w oryginale przez chór.

4. Sceny z życia miasta – jarmark jako tło historyczne wydarzeń związanych z obchodami 600 rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Podczas imprezy będzie można poznać dawne tradycje jarmarczne, oparte o przywileje królewskie nadane wraz z założeniem miasta pod koniec XIII wieku i odbywający się do dzisiaj odpust przy dawnej Kolegiacie św. Małgorzaty. Podczas jarmarku odbywać się będą pokazy i prezentacje tradycyjnych rzemiosł, m.in.: płatnerstwa, garncarstwa, tkactwa, wikliniarstwa, kowalstwa, snycerstwa, farbiarstwa, hafciarstwa, złotnictwa. Na stoisku mincerza będzie można własnoręcznie wybić monetę. Prowadzone będą warsztaty edukacyjne dotyczące wyrobu biżuterii, pisania ikon i przyrządzania potraw według dawnych przepisów. W klimat dawnych czasów wprowadzą średniowieczne pieśni i muzyka, pokaz teatrów ulicznych, a także pokaz mody.

5. Polska husaria jako przykład osiągnięć staropolskiej sztuki wojennej – rekonstrukcja wojsk z przejazdem na sadecki rynek.

PROGRAM

SOBOTA – 17 lipca 2010 r.

13.00-14.00 Plac Kolegiacki
otwarcie jarmarku
inscenizacja pasowania na rycerza

13.00-15.00 ruiny zamku sądeckiego
obozowisko i pokazy walki formacji zbrojnych

14.00-15.00 Plac Kolegiacki
inscenizacja – Spotkanie z królem
pokazy walk rycerskich
występ zespołu muzyki dawnej ze Słowacji

15.00-15.30 płyta Rynku
prezentacja zbrojnych formacji wojskowych konnych i pieszych
przemarsz formacji wojskowych na plac przed zamkiem

16.00-19.30 ruiny zamku sądeckiego
pokazy: husarii polskiej, husarii węgierskiej, lisowczyków, dragonów, piechoty polskiej i zachodniej, gry i zabawy dla dzieci

15.30-17.00 Plac Kolegiacki
pokazy walk rycerskich,
inscenizacja – Wędrowne Bestiarium
nauka tańców średniowiecznych

17.00-18.00 Plac Kolegiacki
pokazy walk rycerskich

18.00-19.00
inscenizacja – Spotkanie Jagiełły, Witolda i Krystyna z Kozichgłów
występ zespołu muzyki dawnej ze Słowacji

19.00-20.00 Plac Kolegiacki
pokaz strojów historycznych od XIII do XIX w.
turniej rycerski
pokaz tortur

21.00-22.00 Plac Kolegiacki
potyczka pod murami
spektakl ognia

ponadto:
13.00-21.00 Plac Kolegiacki
prezentacja kuchni regionalnej i staropolskiej, kiermasz rzemiosła, gry i zabawy plebejskie, budowa grodów z piasku, pokazy rzemiosła i rękodzieła, warsztaty rzemieślnicze: złotnictwo, kowalstwo, szklarstwo, brązownictwo, zielarstwo, iluminacje ksiąg, czerpanie papieru, dawny haft, mincerstwo, heraldyka, ceramika, wyrób paciorków, biżuterii i pachnideł, pokazy sokolnictwa, inscenizacje teatru ulicznego w wykonaniu Teatru Gry i Ludzie z Katowic oraz Teatru Robotniczego im. Bolesława Barbackiego z Nowego Sącza, pokazy walk rycerskich i turnieje w wykonaniu grup rekonstrukcji historycznych: Gladii Amici z Tarnowa, Bractwo Rycerskie Kasztelani Sandeckiej , Grupa Rycerska z Brezna, pokazy staropolskiej sztuki wojennej w wykonaniu: Husarii z Bratysławy, Grupy rekonstrukcji historycznej z Krakowa, Stowarzyszenia Stanica, Zamojskiego Bractwa Rycerskiego.

17 lipca

materiał w przygotowaniu
Zobacz więcej Materiał Foto